INFORMACJA W SPRAWIE USTAWY
z dnia 1 kwietnia 2016 r.
o zakazie propagowania komunizmu lub innego ustroju totalitarnego przez nazwy budowli, obiektów i urządzeń użyteczności publicznej
Ustawa z dnia 1 kwietnia 2016 r. o zakazie propagowania komunizmu lub innego ustroju totalitarnego przez nazwy budowli, obiektów i urządzeń użyteczności publicznej, wprowadza do systemu prawa dyrektywę, zgodnie z którą nazwy budowli, obiektów i urządzeń użyteczności publicznej, w tym dróg, ulic, mostów i placów, nadawane przez jednostki samorządu terytorialnego nie mogą upamiętniać osób, organizacji, wydarzeń lub dat symbolizujących komunizm lub inny ustrój totalitarny, ani w inny sposób takiego ustroju propagować.
Ustawa określa szeroko zakres przedmiotowy wprowadzanego zakazu wskazując, że za propagujące komunizm uważa się także nazwy odwołujące się do osób, organizacji, wydarzeń lub dat symbolizujących represyjny, autorytarny i niesuwerenny system władzy
w Polsce w latach 1944–1989.
W celu zminimalizowania dla obywateli kosztów związanych z wejściem w życie niniejszej ustawy, ustawodawca wprowadził normę stanowiącą o tym, że pisma oraz postępowania sądowe i administracyjne w sprawach dotyczących ujawnienia w księgach wieczystych oraz uwzględnienia w rejestrach, ewidencjach i dokumentach urzędowych zmiany nazwy dokonanej na podstawie ustawy są wolne od opłat. Zmiana nazwy dokonana na podstawie ustawy nie będzie miała także wpływu na ważność dokumentów zawierających nazwę dotychczasową.
Procedura przyjęta przez ustawodawcę przewiduje, że w przypadku nadania nazwy propagującej ustrój totalitarny wojewoda, korzystając z uprawnień nadzorczych, będzie uchylał niezgodne z prawem uchwały, a następnie w przypadku gdy organ odpowiedniego samorządu terytorialnego w terminie 3 miesięcy od dnia uprawomocnienia się rozstrzygnięcia nadzorczego, nie nada nowej nazwy, wojewoda zarządzeniem zastępczym nada nazwę zgodną z ustawą. Stwierdzenie przez wojewodę nieważności uchwały nadającej nazwę niezgodną z ustawą, wymagało będzie opinii Instytutu Pamięci Narodowej – Komisji Ścigania Zbrodni przeciwko Narodowi Polskiemu potwierdzającej tę niezgodność. Ustawa przewiduje także możliwość zasięgania przez wojewodę opinii Rady Ochrony Pamięci Walk i Męczeństwa.
Wydanie przez wojewodę zarządzenia zastępczego w sprawie nadania nazwy drodze wewnętrznej wymagało będzie uzyskania pisemnej zgody właścicieli terenów, na których jest ona zlokalizowana.
Ustawa określa 12 miesięczny termin od wejścia w życie ustawy na dokonanie, przez właściwy organ jednostki samorządu terytorialnego albo związku metropolitalnego, zmian nazw upamiętniających osoby, organizacje, wydarzenia lub daty symbolizujące komunizm lub inny ustrój totalitarny lub propagujący taki ustrój w inny sposób.
W przypadku niewywiązania się jednostek samorządu terytorialnego z tego obowiązku zastosowanie będą miały przepisy przewidujące podjęcie przez wojewodów działań nadzorczych polegających na wydaniu zarządzeń zastępczych.
Ustawa wchodzi w życie po upływie 3 miesięcy od dnia ogłoszenia.
/fot.redakcja/
